Այսօր, առավել քան երբևէ մեր կյանքը հնարավոր չէ պատկերացնել առանց համացանցի։ Այդ իսկ պատճառով թվային մարքեթինգը չափազանց կարևոր է յուրաքանչյուր բիզնեսի զարգացման համար։ Թվային հարթակում բիզնեսը ներկայացնելու և առաջ մղելու համար առաջին հերթին անհրաժեշտ է մշակել մարքեթինգային ռազմավարություն և հստակ քայլերով շարժվել առաջ։
Գաղտնիք չէ, որ այն ընկերություններն, ովքեր ունեն նախապես մշակված ռազմավարություն, ավելի կազմակերպված են, գործում են ավելի արդյունավետ, հետևաբար շատ արագ զարգանում են։ Սակայն ինչպե՞ս կազմել մարքեթինգային ռազմավորություն և կիրառել այն։ Այս հոդվածում ներկայացնելու ենք, թե ինչպիսին պետք է լինի մարքեթինգային գրագետ ռազմավարությունը և ինչ կարևորագույն կետեր պետք է ունենա։
Այսպես, սկսեցինք։
Նախ հստակեցնենք, թե ինչ է նշանակում մարքեթինգային ռազմավարություն։
Մարքեթինգային ռազմավարությունը մարքեթինգային գործողությունների համակարգ է, որում նշվում են ընկերության հաջորդական քայլերը, սահմանվում են հստակ նպատակներ և կատարման հստակ ժամկետներ։ Ճիշտ մշակված մարքեթինգային ռազմավարությունը ցանկացած հաջողակ բիզնեսի հիմնաքարն է,այդ իսկ պատճառով պետք է բավարար ժամանակ տրամադրել դրան և մանրամասն պլանավորել այն։ Պետք չէ հանպատրաստից մարքեթինգային արշավներ սկսել և հույսով սպասել, որ ֆանտաստիկ արդյունքներ կգրանցվեն։ Սա շատ տարածված սխալ է, որը գործում են ոչ միայն մարքեթոլոգները, այլև ընկերությունների տնօրենները։ Այժմ եկեք տեսնենք, թե ինչ քայլերից պետք է բաղկացած լինի մարքեթինգային ռազմավարությունը։
SWOT վերլուծությունը շատ կարևոր և տարածված մեթոդ է թե՛ մարքեթինգում , թե՛ բիզնեսում առհասարակ։ Այն ռազմավարական պլանավորման միջոց է, որը թույլ է տալիս գնահատել արտաքին և ներքին միջավայրի գործոնների ազդեցությունն ընկերության գործունեության վրա։ SWOT-ը հապավում է, որն անգլերենից թարգմանաբար բացվում է հետևյալ կերպ՝
Strengths - ուժեղ կողմեր
Weaknesses - թույլ կողմեր
Opportunities - հնարավորություններ
Threats - սպառնալիքներ
Այս պարզ համակարգը հնարավորություն է տալիս կազմակերպությանը տեսնել իր ուժեղ և թույլ կողմերը, գնահատել հնարավորություններն ու հնարավոր վտանգները։ SWOT վերլուծություն մշակելու համար պետք է ստեղծել 4 հավասար քառակուսուց բաղկացած աղյուսակ, և յուրաքանչյուր սյունակ անվանակոչել վերևում նշված բաղադրիչներով։ Կարևոր է հիշել, որ ուժեղ և թույլ կողմերը վերաբերում են կազմակերպությանը, իսկ հնարավորությունների և սպառնալիքների մասն արտաքին գործոններով է պայմանավորված։ Աղյուսակը լրացնելիս կարևոր է անկեղծ լինել և տրամադրել այնքան տեղեկատվության, որքան հնարավոր է։
Ներքևում կարող եք տեսնել SWOT-ի օրինակ, որի վրա կարող եք լրացնել ձեր բիզնեսի վերլուծությունը։
Եկեք չմոռանանք, որ ցանկություններն առանց կոնկրետ նպատակի պազապես երազանքներ են։ Այնպես որ նպատակներ սահմանելիս պետք է հստակեցնել, թե որն է վերջնական արդյունքը։ Այլ կերպ ասած պետք է սահմանել SMART նպատակներ։
Իսկ ի՞նչ է SMART նպատակը։ Սա կրկին հապավում է, որն անգլերենից թարգմանաբար բացվում է հետևյալ կերպ՝
Specific - հստակ
Measurable - չափելի
Achievable - իրագործելի
Relevant - համապատասխան
Time-bound - սահմանված ժամանակահատվածով
Հստակ: Երբ ասում ենք, որ նպատակը պիտի լինի հստակ, ի նկատի ունենք, որ այն պիտի լինի ստույգ և պարզ արտացոլի Ձեր բիզնեսի նվաճումների ուղեգիծը։ Պետք է հստակեցնել, թե կոնկրետ ինչին եք ցանկանում հասնել և սահմանել վերջնակետ։
Չափելի: Համոզվեք, որ ունեք բոլոր անհրաժեշտ միջոցները փոփոխություններն ու առաջընթացը հաշվարկելու համար, որպեսզի կարողանաք շտկումներ կատարել ռազմավարությունից ստացված տեղեկատվության հիման վրա։
Իրագործելի: Սահմանեք միայն իրատեսական նպատակներ։ Օրինակ, եթե Ձեր կազմակերպությունը շուկայում դեռևս նոր է, քիչ իրատեսական է աշխարհում միանգամից լավագույնը դառնալու նպատակը։ Պետք է միշտ ձգտել հասնել այնպիսի նվաճումների, որոնք տվյալ ժամանակահատվածում Ձեր հնարավորությունների սահմաններում են։
Համապատասխան: Սահմանեք նպատակներ, որոնք ներկայացնում են Ձեր ընկերության արժեքները, առաքելությունը և համապատասխանում են երկարաժամկետ պլաններին։ Որևէ նպատակ սահմանելիս պատասխանեք այս հարցին․ «Ինչու՞ է այս նպատակն այդքան կարևոր իմ ընկերության համար»։
Սահմանված ժամանակահատվածով: Վերջնաժամկետ սահմանելը չափազանց կարևոր է առաջընթաց կատարելու համար։ Պետք է միշտ հստակեցնել, թե կոնկրետ երբ պիտի իրագործվի նպատակը, այլապես արդյունավետությունն ու շարժառիթները վերահսկողությունից դուրս կմնան։
Այսպիսով, SMART նպատակներ սահմանելը հնարավորություն է տալիս հստակեցնել գաղափարները և իզուր ժամանակ չվատնել այն նպատակների վրա, որոնք իրատեսական չեն։
Ենթադրենք Դուք բլոգ եք վարում և ցանկանում եք ավելացնել բլոգերի քանակը։ Ձեր SMART նպատակը կարող է լինել հետևյալը՝ «Ես ցանկանում եմ հրատարակել ամսվա մեջ 4 բլոգ, յուրաքանչյուրը 2000 բառ, կրթական հաջորդականությամբ, և լինել հետևողական 12 ամսվա կտրվածքով։»
Մարքեթինգային ռազմավարություն մշակելիս ցանկացած ընկերություն պետք է հստակ իմանա, թե ով է իր պոտենցիալ հաճախորդը։ Դրա համար անհրաժեշտ է ստեղծել buyer persona-ն, այլ կերպ ասած պոտենցիալ հաճախորդի կերպարը։ Իսկ ի՞նչ է այն իրենից ներկայացնում։ Buyer Persona-ն թիրախային լսարանի ընդհանուր բնութագիրն է, այլ կերպ ասած, թե ինչպիսին է տվյալ ընկերության իդեալական հաճախորդը, ինչ հատկանիշներ և հետաքրքրություններ ունի։ Այն հիմնված է տարբեր ուսումնասիրությունների և դրանցից ստացված տեղեկատվության հիման վրա։ Սակայն չպետք է մոռանալ, որ այն իրական հաճախորդ չէ, այլ հորինված կերպար։ Հաճախորդի կերպարը ստեղծելու համար կան բազմաթիվ օնլայն գործիքներ, որոնքհեշտությամբ կարող եք կիրառել։ Ամենահայտնիներից մեկը Hubspot-ի առաջարկած գործիքն է։ Այն անվճար է և շատ դյուրին։ Պետք է պարզապես լրացնել պահանջվող բոլոր դաշտերը, և կերպարը պատրաստ է։
Բլոգի ընթերցողի կերպարը կարող է այս տեքսն ունենալ`
Համացանցը ողողված է սոցիալական տարբեր հարթակներով։ Դա դեռ քիչ չէ, աշխարհում սնկի պես աճում և շուկա են մտնում նորերը։ Մրցակցությունը և ընտրության բազմազանությունը լավ է, սակայն դրա հետ մեկտեղ կոնկրետ որևէ հարթակ ընտրելու և դրա վրա կենտրոնանալու գործը բարդանում է։
Բիզնեսի առաջխաղացման համար լավագույն հարթակներն ընտրելու համար նախ պետք է հստակ պատկերացում ունենալ, թե որտեղ է տվյալ ընկերության պոտենցիալ հաճախորդն ավելի շատ ժամանակ անցկացնում։ Պետք է լինել այնտեղ, որտեղ նրանք են նախընտրում լինել։
Եթե ուղղակի ընտրեք մի հարթակ, որն այդ պահին թրենդային է, սակայն այնտեղ Ձեր պոտենցիալ հաճախորդներն այնքան էլ շատ չեն, ապա պարզապես անիմաստ ժամանակ և միջոցներ կվատնեք՝ փոխարենը ոչինչ չեք ստանա։ Ամենասկզբում կարելի է հաշիվներ ստեղծել մոտ 2-3 հարթակներում, հետևել օգտատերերի վարքագծին, տվյալներ հավաքել և ըստ այդմ հետևություններ անել։ Կարելի է փորձարկումներ անել նորաստեղծ հարթակներում, սակայն պետք չէ ավելորդ ժամանակ վատնել, եթե տեսնում եք, որ դա այնքան էլ համապատասխան չէՁեր ընկերությանը կամ ապրանքանիշին։ Օրինակ, եթե նորաձևության սրահ ունեք, ապա Pinterest-ն ու Instagram-ը պետք է առաջին տեղում լինեն Ձեզ համար։ Մյուս կողմից Twitter-ն ու Linkedin-ն օգագործելը նպատակահարմար և շահեկան չէ այս դեպքում։
Առաջխաղացման հարթակներն ընտրելուց հետո սահուն անցում կատարենք բովանդակության ռազմավարությանը։ Դրա համար պետք է հետևել մրցակիցներին, տեսնել, թե ինչ բովանդակություն են նրանք հրապարակում, և օգտատերերն ինչպես են արձագանքում դրան։ Հստակեցրեք, թե բովանդակության ո՞ր տեսակն եք առավել նախընտրում` նկարներ, վիդեո, գիֆեր, տեքստային, բլոգային հրապարակումներ, իսկ միգուցե միանգամից մի քանիսը հետաքրքիր ձևաչափու՞մ։ Այնուհետև ցանկալի է կազմել հրապարակումների օրացույց և հստակեցնել, թե որ օրն ինչ հրապարակում պետք է արվի։ Այսպես կկարողանաք վիզուալ պատկերացում կազմել, թե ինչպես եք բաշխելու գրառումների քանակը, տեսակը և այլն։ Առաջին հերթին մտածեք հաճախորդի մասին։ Ի՞նչ կարիքներ ունի նա, ի՞նչ կցանկանա տեսնել կամ կարդալ Ձեր էջում։ Պատմեք ոչ միայն Ձեր ընկերության մասին, այլև արժեքավոր տեղեկատվություն տրամադրեք հաճախորդին։ Բացահայտե՛ք նրանց կարիքները և լուծումներ առաջարեք։ Հոգ տարեք Ձեր հաճախորդների մասին, և կտեսնեք, որ Ձեր սպասելիքները կարդարանան շատ կարճ ժամանակում։
Հաճախորդի կերպարը ստեղծելուց, բովանդակության ռազմավարությունը մշակելուց և առաջխաղացման հարթակները ստեղծելուց հետո պետք է սահմանել մարքեթինգի համար նախատեսված բյուջե։ Իսկ ո՞րն է օպտիմալ բյուջեն։ Ցավոք այս հարցի համար հստակ պատասխան չկա, քանի որ ամեն ինչ շատ անհատական է և կախված է մի շարք գործոններից։ Կան ընկերություններ, որոնք չեն կարող թույլ տալ իրենց ամսական $1000 ծախսել մարքեթինգային արշավների վրա, մյուս կողմից, կան այնպիսինները, որոնք այդքան գումար կարող են ծախսել ընդամենը մեկ արշավի համար։ Առաջին քայլերն անելիս կարևորն իրատեսական բյուջե սահմանելն է։ Այնուհետև պետք է հետևել արդյունքներին և ըստ այդմ կա՛մ ավելացնել կա՛մ էլ պակասեցնել բյուջեն։
Թվային մարքեթինգն ուսումնասիրությունների, վերլուծությունների և տեղեկատվության ամբողջություն է։ Հաջողակ մարքեթոլոգները մշտապես հետևում են արդյունքներին և վերլուծություններ կատարում։ Արդյունքներին հետևելով՝ հնարավորություն կունենաք տեսնել, թե ինչն է աշխատում, ինչը՝ ոչ ։ Հստակ պատկերացում կկազմեք, թե ինչ փոփոխություններ են պետք, որպեսզի գովազդային արշավների ժամանակ խուսափեք ձախողումից։ Իհարկե, ոչ մի երաշխիք չկա, որ բոլոր գովազդային արշավները հաջողությամբ կընթանան, սակայն ստացված տեղեկատվության ու վերլուծության շնորհիվ կկարողանաք ավելի ճիշտ որոշումներ կատարել ապագայում։ Արդյունքների հիման վրա հաշվետվություն կազմեք և համեմատեք նախորդ ամսվա արդյունքների հետ։ Այդ դեպքում կտեսնեք, թե ինչ առաջընթաց եք ունեցել։ Facebook / Instagram Insights, Google Analytics․ ահա մի քանի անփոխարինելի գործիքներ, որոնց շնորհիվ կկարողանաք գովազդային արշավների վիճակագրությունը տեսնել, ինչպես նաև հաշվետվություններ կազմել, կամ օգտվել այլ հասանելի գործիքներից օիրնակ՝
Մարքեթինգային լավ ռազմավարություն մշակելը բավական ժամանակատար է և մի շարք ջանքեր է պահանջում։ Հատկապես, եթե սկսնակ եք, սխալներն անխուսափելի են։ Այժմ եկեք տեսնենք, թե որոնք են ամենատարածված սխալները և, թե ինչպես խուսափել դրանք անելուց։
Երբեք մի՛ կրկնօրինակեք Ձեր մրցակիցներին։ Այն, ինչ ստացվել է նրանց մոտ, կարող է չաշխատել Ձեր դեպքում։ Ոչ մի երաշխիք չկա։ Այնպես, որ պետք է մշակել ռազմավարություն, որը համապատասխան կլինի հենց Ձեր ընկերությանը։
Կենտրոնացե՛ք որակի, այլ ոչ թե քանակի վրա։ Չափից շատ հրապարակումներ անելը դեռ չի նշանակում, որ դրանք պարունակում են այն բովանդակությունը, որը հենց Ձեր թիրախային լսարանն է ցանկանում տեսնել։ Այս դեպքում կարևորը որակն է։
Պետք չէ ներկայություն ապահովել սոցիալական բոլոր հարթակներում։ Սա շատ տարածված խնդիր է։ Պետք է միայն ակտիվ լինել այն հարթակներում, որտեղ Ձեր պոտենցիալ հաճախորդներն են սիրում ժամանակ անցկացնել։ Այսպես կկարողանաք ժամանակ խնայել և այն օգտագործել հաճախորդների հետ փոխադարձ լավ հարաբերություններ ստեղծելու վրա։
Մի՛ վախեցեք ձախողումից։ Թվային մարքեթինգի հաջողակ արշավները բազմաթիվ ձախողումներ են ունենում մինչև ֆանտաստիկ արդյունքներ գրանցելը։ Եվ դա նորմալ է, քանի որ ժամանակ և ֆինանսական միջոցներ են պահանջվում հաջողության ճանապարհով գնալու համար։ Պետք չէ միանգամից հիասթափվել։ Կարևոր է հետևություններ անել, անընդհատ նոր տարբերակներ և լուծումներ գտնել։ Միայն այդ դեպքում հաջողությունը կթակի Ձեր դուռը։
Բրենդ ստեղծելը և առաջխաղացնելը 1 օրվա բան չէ, սակայն իրատեսական է լավ մշակված մարքեթինգային ռազմավարությամբ։ Եթե այսքանից հետո դեռ դժվարանում եք ստեղծել Ձեր ընկերության մարքեթինգային ռազմավարությունը, հոգ չէ։ Պարզապես պետք է գտնել նման ծառայություններ մատուցող վստահելի ընկերություն և վերջ։ Հիշե՛ք, որ մարքեթինգային գրագետ ռազմավարությունից է կախված Ձեր ընկերության հետագա առաջընթացը, այնպես որ այս դեպքում խնայել պետք չէ։
